Wprowadzenie. Zanieczyszczenie metalami ciężkimi stanowi poważne ryzyko dla zdrowia ludzi, zwierząt i roślin ze względu na ich toksyczność i akumulację w tkankach biologicznych. Celem tego badania było określenie stężeń niklu (Ni) i manganu (Mn) w wiśniach, wiśniach kwaśnych, malinach i jeżynach uprawianych w trzech różnych regionach w pobliżu huty rudy ołowiu i  cynku. Oznaczenie niklu i manganu przeprowadzono metodą spektrometrii masowej ze wzbudzeniem plazmą sprzężoną indukcyjnie (ICP-MS). Określono również współczynnik biokoncentracji niklu i manganu, który dostarcza informacji na temat pobierania i akumulacji metali w tkankach roślin.
Wyniki i wnioski. Najwyższe stężenie Ni zmierzono w wiśniach (48,2 mg/kg s.m. lub 7,04 mg/kg w.w.), a Mn w malinach (72,7 mg/kg s.m. lub 12,5 mg/kg w.w.). Ponadto w regionie najbardziej oddalonym od huty zmierzono najniższe stężenie Mn w wiśniach i najniższe stężenie Ni w malinach. Ponadto stwierdzono, że dzienne wskaźniki pobrania (DIR) Mn i Ni były wyższe w przypadku jagód, ale niższe niż te, które są dopuszczalnymi dziennymi limitami. Współczynnik biokoncentracji (BCF) dla manganu w owocach pestkowych jest niższy niż w przypadku jagód i jest znacznie niższy niż dla Ni dla obu rodzajów owoców. Owoce pestkowe wykazały większą zdolność do akumulacji niklu, a jagody większą zdolność do akumulacji manganu. Analiza statystyczna wyników wykazała, że różnice w stężeniu manganu pomiędzy owocami pestkowymi i jagodowymi są statystycznie istotne, natomiast w przypadku niklu nie są statystycznie istotne.