Wprowadzenie. W literaturze opisano związek spożycia produktów mleczarskich z preferencjami oraz cechami społeczno-ekonomicznymi. Niewiele wiadomo na temat zachowań zakupowych na rynku mleczarskim i ich uwarunkowań, zwłaszcza wśród osób starszych. Celem pracy była ocena związku między wzorami zachowań konsumenckich, wybranymi cechami demograficznymi, statusem socjoekonomicznym oraz decyzjami zakupowymi osób starszych na rynku mleczarskim. Badanie przekrojowe przeprowadzone zostało w okresie od lipca do października 2024 roku w grupie osób w wieku 60 lat i więcej w regionie dolnośląskim. We wszystkich etapach badania udział wzięło 470 osób. Badanie ankietowe pozwoliło na zebranie danych o częstości zakupu produktów mlecznych (skala CZ_PM), decyzji zakupowych (skala DZ_PM), wybranych cech demograficznych, społeczno-ekonomicznych i decyzji zakupowych. Analiza PCA wyłoniła 3 wzory zachowań konsumenckich. Statut socjoekonomiczny opisano indeksem SES w 3 kategoriach nasilenia: niskie, umiarkowane, wysokie. Związek zidentyfikowanych wzorów zachowań konsumenckich i ich uwarunkowań zweryfikowano testem Chikwadrat.
Wyniki i wnioski. Wykazano, że więcej osób charakteryzujących się wysokim nasileniem wzoru “zakup fermentowanych napojów mlecznych i serów” oraz “zakup mleka w proszku, skondensowanego i niefermentowanych napojów mlecznych” mieszkało z rodziną bez partnera. Więcej osób o wysokim nasileniu wzoru “zakup mleka i tłuszczów mlecznych” zamieszkiwało w małych miastach, tylko z partnerem oraz charakteryzowało się wysokim statusem socjo-ekonomicznym. Większość produków w obrębie wzoru “zakup fermentowanych napojów mlecznych i serów” oraz “zakup mleka i tłuszczów mlecznych” częściej kupowanych było osobiście przez osoby strasze. Produkty wchodzące w skład wzoru “zakup mleka w proszku, skondensowanego i niefermentowanych napojów mlecznych” częściej nie były kupowane z powodu ich niespożywania. Ocena związku, a zwłaszcza jego przyczynowo-skutkowy charakter między uwaunkowaniami i zachowaniami konsumenckimi osób starszych na rynku mleczarskim wymaga dalszych badań.