Autorzy
Tytuł
Streszczenie
Wprowadzenie. Fusy powstające podczas parzenia kawy jako odpad wytwarzany na świecie w milionach ton rocznie wydają się być ciekawym źródłem substancji bioaktywnych do dalszego wykorzystania. Celem pracy była ocena zawartości składników bioaktywnych w fusach kawowych uzyskanych w wyniku parzenia kawy wybranymi, popularnymi metodami. Badano fusy uzyskane w wyniku parzenia kawy Arabica pięcioma metodami: prostego zalewania, dripa, tygielka, kawiarki i ekspresu. Oceniono zawartość kwasów fenolowych i fenoli ogółem oraz aktywność przeciwutleniającą (przy użyciu metod DPPH• i FRAP) a także zawartość kofeiny (po raz pierwszy przy użyciu techniki wysokosprawnej chromatografii cienkowarstwowej HPTLC).
Wyniki i wnioski. Użyta metoda parzenia kawy istotnie wpłynęła na pozostałość związków bioaktywnych w fusach kawowych. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że metody, w których kontakt zmielonego ziarna z wodą jest krótki, a ziarno rozdrobnione grubo, pozostawiły w fusach najwięcej związków fenolowych i kofeiny. Takimi technikami są metoda z użyciem dripa i ekspresu do kawy (całkowita zawartość fenoli odpowiednio do 12,29 i 14,88 mg równoważników kwasu galusowego/g) oraz proste zalewanie wrzątkiem w przypadku kofeiny (21 mg/g). Z kolei najuboższe w związki bioaktywne były fusy kawowe uzyskane po parzeniu kawy w tyglu, w których większość oznaczonych substancji została wyekstrahowana do naparu kawowego. Jako najskuteczniejszy z ocenianych systemów ekstrakcji wskazano mieszaninę etanolu i wody (50 %). Wykorzystanie zużytych fusów jako źródła substancji bioaktywnych, w tym przeciwutleniaczy z grupy polifenoli oraz kofeiny, może stanowić wartościowy sposób waloryzacji powstających w dużej ilości odpadów gastronomicznych.
Słowa kluczowe
aktywność przeciwutleniająca, metody parzenia, kofeina, fusy kawowe, HPTLC