ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość

Żywność. NAUKA. Technologia. Jakość

Żywność. Nauka. TECHNOLOGIA. Jakość

Żywność. Nauka. Technologia. JAKOŚĆ

Żywność. Nauka. Technologia. JAKOŚĆ ISSN (wersja drukowana)

Autorzy

KRZYSZTOF DWIECKI, ALEKSANDER SIEGER, PAWEŁ GÓRNAŚ, MAŁGORZATA NOGALA- KAŁUCKA, KRZYSZTOF POLEWSKI

Tytuł

Oddziaływania membrany lipidowej z D-α-tokoferolem w zależności od jego stężenia

Streszczenie

Celem badań było określenie mechanizmów oddziaływania cząsteczek D-α-tokoferolu pomiędzy sobą w zależności od stężenia w rozpuszczalnikach organicznych oraz w membranie lipidowej, stanowiącej prosty model błony komórkowej. Jednym z aspektów bada była ocena wpływu zwiększonego stężenia tego homologu na strukturę membrany. Badania polegały na pomiarach właściwości spektroskopowych (absorbancji i emisji fluorescencji) D-α-tokoferolu o różnych stężeniach w membranie lipidowej, n-heksanie i metanolu. Wyniki pomiarów absorbancji i emisji fluorescencji w rozpuszczalnikach homogenicznych dowiodły, że wzrostowi stężenia D-α-tokoferolu towarzyszyło powstawanie dimerów w wyniku pojawienia się niekowalencyjnych oddziaływań pomiędzy cząsteczkami tokoferolu, przy stężeniu powyżej 460 µM w n-heksanie oraz 180 µM w metanolu. Mechanizm oddziaływania D-α-tokoferolu w membranach i z membranami jest inny niż w rozpuszczalnikach homogenicznych. Stwierdzono, że D-α-tokoferol obecny w membranie lipidowej wywierał wpływ na jej strukturę. Monomery D-α-tokoferolu ulegały wbudowaniu w membranę, a przekroczenie granicznych stężeń tej substancji w błonie lipidowej (140 μM przy stężeniu membrany 0,2 mg/cmoraz 420 μM w przypadku membrany o stężeniu 2 mg/cm3) powodowało zaburzenie lamelarnej struktury dwuwarstwy oraz pojawienie się konglomeratów wiążących tokoferol i usuwających go z wodnej dyspersji. Wykazano również, że dzięki wygaszaniu fluorescencji za pomocą akrylamidu, D-α-tokoferol łącznie z częścią chromanolową był całkowicie ulokowany w fazie lipidowej.

Słowa kluczowe

membrana lipidowa , D-α-tokoferol, fluorescencja, absorbancja

Do pobrania