ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość

Żywność. NAUKA. Technologia. Jakość

Żywność. Nauka. TECHNOLOGIA. Jakość

Żywność. Nauka. Technologia. JAKOŚĆ

Żywność. Nauka. Technologia. JAKOŚĆ ISSN (wersja drukowana)

Autorzy

PIOTR DOMARADZKI, MARIUSZ FLOREK, ZYGMUNT LITWIŃCZUK

Tytuł

Kształtowanie profilu smakowo-zapachowego mięsa wołowego w procesie dojrzewania na sucho

Streszczenie

Dojrzewanie to naturalny proces enzymatyczny zachodzący w tkance mięśniowej post mortem. Aktualnie praktykowane są dwie techniki dojrzewania mięsa: na mokro (w warunkach próżniowych) i na sucho (tradycyjne, bez pakowania, w powietrzu o określonej temperaturze i wilgotności). Dojrzewanie wołowiny na mokro jest i pozostanie dominującą metodą stosowaną w przemyśle mięsnym ze względu na możliwość zwiększania kruchości i ograniczania ubytków mięsa. Z kolei dojrzewanie na sucho pozwala uzyskać wołowinę o unikatowej smakowitości. Celem niniejszego opracowania było omówienie stanu wiedzy, na podstawie przeglądu literatury, na temat charakterystyki profilu smakowo-zapachowego wołowiny dojrzewającej na sucho oraz przedstawienie potencjalnych prekursorów i kluczowych związków odpowiedzialnych za jej swoisty profil. Smakowitość jest jedną  z najważniejszych cech jakości mięsa wołowego, będącą kompleksowym wrażeniem odbieranym przez zmysły smaku i zapachu. Surowe mięso ma bardzo słaby aromat i smak, ale zawiera wiele prekursorów, które są generowane w procesie dojrzewania. To właśnie te związki (pochodzące zarówno z tkanki mięśniowej, jak i tkanki tłuszczowej) w trakcie obróbki cieplnej tworzą charakterystyczny profil smakowo-zapachowy wołowiny. Z badań dotyczących smakowitości mięsa wołowego wynika, że surowiec poddawany dojrzewaniu na sucho jest pod  względem tej cechy oceniany wyżej od dojrzewającego na mokro. Cechy smakowo-zapachowe takiej wołowiny  opisywane są jako mocne, maślane, orzechowe, wołowe, pieczeniowe czy skarmelizowane. Dotychczas nie  zidentyfikowano unikatowych związków smakowo-zapachowych, które różniłyby dojrzewanie na sucho od  dojrzewania na mokro, ale wiele z tych substancji występuje w wołowinie dojrzewającej na sucho w większych  ilościach. Aktywne smakowo i zapachowo związki obecne w wołowinie dojrzewającej tym sposobem obejmują  spektrum substancji, a do najważniejszych należą związki: siarki, karbonylowe (aldehydy, ketony), heterocykliczne  zawierające azot (pirazyny) oraz związki rozpuszczalne w wodzie (zwłaszcza wolne aminokwasy).  Istotny jest też sposób obróbki termicznej mięsa. Proces prowadzony w niskiej temperaturze skutkuje tworzeniem  produktów degradacji lipidów, podczas gdy szybkie ogrzewanie w wyższej temperaturze generuje więcej  produktów reakcji Maillarda.

Słowa kluczowe

wołowina, smak, zapach, smakowitość, związki lotne, prekursory smaku

Do pobrania